آموزش نصب ویندوز

من اومدم با آموزش نصب ویندوز! سلام به همه دوستانی که می‌خوان خودشون دست به کار بشن و ویندوز 10 یا 11 رو نصب کنن! شاید با خودتون فکر کنید: “اَه، نصب ویندوز؟ کار سختیه!” ولی نگران نباشید، این مقاله رو نوشتیم که همه‌چیز رو به ساده‌ترین شکل ممکن براتون توضیح بدیم. از سیستم موردنیاز گرفته تا رفع مشکلات عجیب‌ و غریب، مثل مشکل شناسایی نشدن SSD. پس آماده‌اید؟ بزن بریم!

قبل از نصب ویندوز 11 و یا نصب ویندوز 10 خوبه که بدونید ویندوز 10 و ویندوز 11 چه ویژگی‌ها و تفاوت‌هایی دارن و کدوم برای نیازهای شما مناسب‌تره.

آموزش برنامه نویسی پایتون

آموزش پایتون : دوره‌ی آموزش پایتون بهترین انتخاب برای دانشجویان مبتدی در برنامه‌نویسی است، زیرا پایت...

مشاهده دوره

چرا ویندوز 10 همچنان محبوبه؟

برای کسانی که به ظاهر و عملکرد ویندوز 7 و 8 عادت داشتن، ویندوز 10 خیلی راحت‌تره. طراحی اون ساده و کاربرپسنده. ویندوز 10، با توجه به سال‌ها حضور در بازار، یکی از پایدارترین نسخه‌های ویندوزه. مایکروسافت اعلام کرده که پشتیبانی این نسخه حداقل تا سال 2025 ادامه خواهد داشت. این یعنی اگر نرم‌افزار یا سخت‌افزاری دارید که قدیمی‌تره، احتمالاً ویندوز 10 بهترین انتخاب شماست.

روی طیف گسترده‌ای از سخت‌افزارها نصب می‌شه. حتی روی سیستم‌های قدیمی‌تر که سخت‌افزارهای ضعیف‌تری دارن، عملکرد خوبی داره. تقریباً تمامی نرم‌افزارها و بازی‌ها با این نسخه کاملاً سازگار هستند.

چرا ویندوز 11 گزینه جذاب‌تریه؟

ویندوز 11 با طراحی جدید، منوی استارت وسط‌چین، گوشه‌های گرد پنجره‌ها و انیمیشن‌های روان، حس به‌روز بودن و مدرن بودن رو القا می‌کنه. بهینه‌سازی برای پردازنده‌های جدید: اگر از پردازنده‌های نسل 11 اینتل یا AMD رایزن 5000 به بعد استفاده می‌کنید، ویندوز 11 عملکرد بهتری ارائه می‌ده.

پشتیبانی از DirectStorage: این فناوری به بازی‌ها اجازه می‌ده داده‌ها رو مستقیماً از SSD NVMe بارگذاری کنن، که باعث کاهش زمان بارگذاری بازی‌ها می‌شه. نیاز به TPM 2.0 و Secure Boot باعث شده ویندوز 11 از نظر امنیتی قوی‌تر باشه. آپدیت‌های امنیتی پیشرفته‌تری ارائه می‌شه که سیستم شما رو از بدافزارها و هکرها محافظت می‌کنه.

ویژگی‌های جدیدی مثل Snap Layouts و Snap Groups به شما اجازه می‌دن که خیلی راحت‌تر پنجره‌ها رو مدیریت کنید.

TPM 2.0 و Secure Boot: چی هستن و چرا اهمیت دارن؟

اگر در مورد آموزش نصب ویندوز 11 جستجو کرده باشید، احتمالاً با پیام‌هایی مواجه شدید که می‌گن سیستم شما نیاز به TPM 2.0 و Secure Boot داره. شاید براتون سوال شده باشه که این‌ها چی هستن؟ چرا برای نصب ویندوز 11 ضروری شدن؟ و اینکه آیا مربوط به سخت‌افزارن یا نرم‌افزار؟

TPM یا Trusted Platform Module یک تراشه امنیتیه که به صورت فیزیکی یا مجازی در سیستم‌های مدرن وجود داره. این تراشه وظیفه داره اطلاعات حساس مثل کلیدهای رمزنگاری، داده‌های احراز هویت (Authentication) و اطلاعاتی که برای امنیت سیستم مهم هستن رو ذخیره و مدیریت کنه.

آموزش برنامه نویسی دارت

مقدمه زبان برنامه نویسی دارت در سال‌های اخیر رشد آهسته و پیوسته‌ای داشته؛ به همین خاطر این روزها این...

مشاهده دوره

ویژگی‌ها و وظایف TPM:

– برای رمزگذاری فایل‌ها و دیسک‌ها از فناوری‌هایی مثل BitLocker استفاده می‌کنه.
– این تراشه برای شناسایی تغییرات غیرمجاز در سخت‌افزار یا نرم‌افزار سیستم طراحی شده.
– با ذخیره اطلاعات احراز هویت در یک محیط ایزوله، خطر سرقت یا دستکاری رو کاهش می‌ده.

مایکروسافت با ویندوز 11 تصمیم گرفت سطح امنیت سیستم‌ها رو به شدت بالا ببره. برای این کار، TPM 2.0 به عنوان یک پیش‌نیاز معرفی شد تا اطمینان حاصل بشه که دستگاه شما در برابر حملات سایبری مقاوم‌تره.

Secure Boot چیست؟

Secure Boot یک ویژگی امنیتی در UEFI BIOS (نسل جدید BIOS) هست که به سیستم کمک می‌کنه فقط نرم‌افزارهای معتبر و تاییدشده اجرا بشن. وقتی سیستم روشن می‌شه، Secure Boot بررسی می‌کنه که فایل‌های بوت از جمله بوت‌لودر معتبر هستن.

اگر بدافزار یا نرم‌افزار ناشناخته‌ای قصد ورود به فرآیند بوت شدن رو داشته باشه، Secure Boot مانع اجرای اون می‌شه. بدافزارهایی که قبل از شروع سیستم‌عامل اجرا می‌شن رو شناسایی و حذف می‌کنه. این ویژگی تضمین می‌کنه که فایل‌های بوت تغییر نکردن و سیستم ایمنه.

این ویژگی‌ مربوط به ویندوزه یا سخت‌افزار؟

TPM 2.0 به سخت‌افزار مربوطه، چون یه تراشه یا بخشی از پردازنده سیستم شماست. در سیستم‌های جدید این تراشه یا به صورت مستقل روی مادربرد نصبه یا داخل پردازنده ادغام شده. Secure Boot هم به UEFI BIOS مرتبطه، که بخشی از سخت‌افزاره. اما برای استفاده ازش باید سیستم‌عامل (مثل ویندوز) هم از اون پشتیبانی کنه.

سیستم ما TPM 2.0 و Secure Boot داره؟

بررسی TPM:
– کلید‌های Windows + R رو بزنید.
– عبارت tpm.msc رو تایپ کنید و Enter بزنید.
– اگر پنجره باز شد و TPM فعال بود، نسخه اون رو می‌تونید ببینید.

بررسی Secure Boot:
– وارد BIOS/UEFI بشید.
– در تنظیمات Boot دنبال گزینه Secure Boot بگردید و بررسی کنید که فعال باشه.

این دو ویژگی رو نداریم، چیکار کنیم؟

اگر مادربرد شما قدیمیه و TPM نداره، می‌تونید یه ماژول TPM 2.0 بخرید و به مادربرد اضافه کنید (البته اگه مادربرد ازش پشتیبانی کنه). ویژگی Secure Boot هم فقط در سیستم‌هایی که از UEFI BIOS پشتیبانی می‌کنن وجود داره. اگه BIOS سیستم شما قدیمیه، شاید مجبور بشید مادربرد یا لپ‌تاپ جدید بخرید.

سیستم مورد نیاز ویندوز 10 و 11

خب قبل از اینکه کمر همت ببندید و فلش آماده کنید، باید ببینیم سیستم شما اصلاً زور آموزش کامل نصب ویندوز 11 یا ویندوز 10 رو داره یا نه.

ویندوز 10

– پردازنده‌ای که حداقل 1 گیگاهرتز باشه. (خیلی قدیمی نباشه!)
– رم: برای 32 بیتی 2 گیگ و برای 64 بیتی حداقل 4 گیگ.
– 20 گیگابایت فضای خالی روی هارد یا SSD.
– گرافیک معمولی که DirectX 9 رو ساپورت کنه.

ویندوز 11

– پردازنده حداقل دو هسته‌ای (64 بیتی).
– رم: حداقل 4 گیگ.
– 64 گیگ فضای خالی.
– پشتیبانی از TPM 2.0 (بالاتر توضیح دادم).

نکته: اگه سیستم شما خیلی قدیمیه، بهتره کلاً فکر نصب ویندوز 11 رو از سرتون بندازید. همون ویندوز 10 هم کلی خوبه. اما اگه واقعا دوست دارید نصب ویندوز 11 رو تست کنید، ویدیو پایین رو مشاهده کنید. بهتون یاد دادم چطوری محدودیت های نصب ویندوز 11 رو دور بزنید.

از کجا ویندوز دانلود کنیم؟

یکی از بهترین جاها برای دانلود نسخه‌های اصلی ویندوز، سایت Soft98 هست. حالا چطوری؟
– وارد سایت می‌شید و توی سرچ، نصب ویندوز 10 یا نصب ویندوز 11 رو می‌زنید.
– نسخه آخر رو دانلود می‌کنید.
– فایل دانلودی به صورت ISO هست که باید روی فلش بریزید.

ساخت فلش Bootable

برای این کار نیاز به نرم‌افزار Rufus دارید. فلش رو وصل می‌کنید، ISO رو انتخاب می‌کنید، و با زدن Start، فلش آماده بوت می‌شه. خیلی راحت!

بکاپ از درایورها

یادتون نره که قبل از نصب، از همه اطلاعات مهم‌تون بکاپ بگیرید. بعدش درایورهای سخت‌افزار رو دانلود کنید. مثلاً اگه لپ‌تاپ Dell دارید، برید تو سایت Dell و درایورهای کارت گرافیک، شبکه و … رو دانلود کنید. نرم‌افزارهایی مثل Driver Store Explorer هم می‌تونن تو این مسیر کمکتون کنن.

ورود به BIOS

BIOS که مخفف Basic Input/Output System است، یکی از مهم‌ترین بخش‌های یک کامپیوتر یا لپ‌تاپ محسوب می‌شود. این سیستم کوچک در واقع اولین برنامه‌ای است که بعد از روشن شدن کامپیوتر اجرا می‌شود و وظیفه راه‌اندازی اولیه سخت‌افزار و آماده‌سازی آن برای بارگذاری سیستم‌عامل را بر عهده دارد.

نقش BIOS چیست؟

– BIOS قطعات اصلی سیستم مثل پردازنده، رم، هارد دیسک و کارت گرافیک را بررسی و آماده می‌کند.
– BIOS تعیین می‌کند که کامپیوتر از کدام درایو (هارد، SSD، فلش) سیستم‌عامل را بارگذاری کند.
– از طریق BIOS می‌توانید تنظیمات مربوط به سخت‌افزار مثل سرعت فن، ترتیب بوت و تنظیمات اورکلاکینگ را انجام دهید.
– BIOS یک تست سریع به نام POST (Power-On Self Test) انجام می‌دهد تا مطمئن شود سخت‌افزارها درست کار می‌کنند.

برای شروع نصب ویندوز، باید سیستم رو از روی فلش بوت کنید. برای این کار باید وارد BIOS بشید. بسته به برند لپ‌تاپ یا کامپیوتر، دکمه ورود به BIOS فرق داره که توی این مقاله کامل در موردش صحبت کردم. بعد از ورود به بایوس باید Boot Priority رو روی USB تنظیم کنید.

مشکل شناسایی نشدن SSD یا هارد

یکی از رایج‌ترین مشکلاتی که ممکن است هنگام نصب ویندوز با آن روبه‌رو شوید، نمایش ندادن SSD یا هارد در مراحل نصب ویندوز است. این مشکل معمولاً به خاطر عدم شناسایی کنترلرهای SATA یا NVMe توسط ویندوز رخ می‌دهد. حالا چطوری این مشکل رو حل کنیم؟ اینجا چند مرحله قدم‌به‌قدم براتون توضیح می‌دیم.

ویندوز معمولاً برای شناسایی SSD یا هارد به درایور Intel Rapid Storage Technology (IRST) نیاز دارد. این مشکل بیشتر در لپ‌تاپ‌ها و سیستم‌هایی با SSDهای NVMe رخ می‌دهد، به‌خصوص اگر سیستم شما از نسل جدید پردازنده‌های اینتل باشد.

برای دانلود درایور IRST باید به نسل پردازنده خودتون توجه کنید. مراحل زیر رو دنبال کنید:
– اگر سیستم شما روشن می‌شود، وارد Task Manager شوید و در بخش Performance، مدل پردازنده رو پیدا کنید. مثلاً اگر پردازنده شما Intel Core i7-1165G7 باشد، عدد 11 در ابتدای مدل نشان‌دهنده نسل یازدهم است.

– به سایت رسمی Intel یا سایت سازنده لپ‌تاپ (مثل Dell یا HP) بروید.
– درایور Intel Rapid Storage Technology را بر اساس نسل پردازنده خود پیدا و دانلود کنید.
– فایل دانلودی معمولاً یک پکیج فشرده (ZIP) است که باید آن را استخراج کنید ولی اگر فایل Exe بود حتماً ویدیو پایین رو مشاهده کنید، یاد دادم چیکار کنید.

وقتی فایل درایور مناسب رو دانلود کردید، حالا باید اون رو موقع نصب ویندوز لود کنید. مراحل به این شکله:

– فایل‌های استخراج‌شده درایور رو روی همون فلش بوتیبل ویندوز کپی کنید. نیازی به فلش جدا نیست.
– فلش بوتیبل رو به سیستم وصل کنید و وارد محیط نصب ویندوز بشید.
– وقتی به صفحه انتخاب درایو (جایی که SSD یا هارد باید نمایش داده بشه) رسیدید و درایوی ندیدید، گزینه Load Driver رو انتخاب کنید.
– به مسیر فایل‌های IRST برید (روی فلش). فایل مربوط به نسخه درایور رو انتخاب کنید و منتظر بمونید.
– بعد از لود شدن درایور، SSD یا هارد شما باید نمایش داده بشه.

اگر هنوز مشکل حل نشد:

وارد BIOS بشید و حالت SATA Controller رو به AHCI تغییر بدید. اگه باز هم مشکل داشتید، حالت RAID رو امتحان کنید و دوباره درایور IRST رو لود کنید. بعضی SSDها نیاز به آپدیت Firmware دارند. این کار رو می‌تونید از طریق سایت سازنده SSD انجام بدید.

نتیجه

با استفاده از این روش و لود کردن درایور IRST، مشکل شناسایی نشدن SSD یا هارد موقع نصب ویندوز به‌راحتی حل می‌شه. فقط کافیه قدم‌به‌قدم پیش برید و درایور مناسب رو دانلود و لود کنید. حالا دیگه می‌تونید با خیال راحت ویندوز جدیدتون رو نصب کنید و ازش لذت ببرید! 😎